Blog Công nghệ

Những kiến thức UX hữu ích mà lập trình viên cần phải biết

Anh Nguyễn Thanh Tùng đang đảm nhiệm vai trò là trưởng bộ phận phát triển sản phẩm web – app thuộc công ty cổ phần Thế Giới Di Động. Anh có trên 10 năm kinh nghiệm làm Product Management và UI/UX, đã kinh qua rất nhiều dự án ở các công ty lớn như Baamboo MP3 (VCcorp), Anhso.net (Moorecorp),Thegioididong.com, Dienmayxanh.com, Ứng dụng TGDD. Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ của anh với bạn đọc trong tuần qua.

Chào anh Tùng, anh cho em hỏi: học UX có cần phải biết kỹ thuật không? Em muốn nghiên cứu UX thì nên bắt đầu từ đâu?

UX designer không nhất thiết phải biết lập trình, nhưng nên rèn engineering/hacker mindset + trang bị kỹ năng research thông tin khi gặp vấn đề (cần tiếng Anh tốt).

Ở thegioididong.com, Product Manager kiêm luôn vai trò UX, nhiều vấn đề về trải nghiệm người dùng cần được giải quyết bằng lập trình thì PM có thể research và đưa ra giải pháp cho Dev triển khai luôn (vì ko phải Dev nào cũng có kỹ năng research hay thông thạo UX). Ví dụ, để tối ưu trải nghiệm loading app cho nhanh, anh là người đưa ra một số hướng đi kỹ thuật cho bên Dev (dù anh xuất thân là dân Ngoại thương, học UI).

Em là iOS dev. Dù làm mobile lâu năm nhưng em không có nhiều kiến thức về UX và không biết cách tối ưu quy trình làm app, đôi khi không hiểu ý đồ của UX design dẫn đến cảm giác khó chịu. Với dev, nên bắt đầu học và hiểu UX từ nền tảng nào?

Ở thegioididong.com anh từng gặp vấn đề tương tự với team IT, anh đã tổ chức một buổi chia sẻ với họ về lý do IT nên biết UX và nên trang bị gì, em có thể tham khảo ở blog của anh: Tùng Jacob.

Anh có thể chia sẻ cách thuyết phục sếp duyệt UX không? Nếu em tin UX này hiệu quả nhưng các sếp không đồng ý thì nên làm gì?

UX tốt ko phải do em hay sếp quyết định, mà do người dùng quyết định. Cách tốt nhất là sau khi thiết kế, em hãy mang sản phẩm cho người dùng thử nghiệm (kỹ thuật thì nhiều: gửi khảo sát hàng loạt, phỏng vấn ngẫu nhiên 5 người dùng, gọi điện khách hàng cũ mời họ tham gia thử nghiệm nhóm chuyên sâu). Ở thegioididong.com, sau khi thiết kế xong, anh hay dựng prototype và nhờ một số người dùng sử dụng thử, kết quả mang về thảo luận với nhóm. Sếp mà sai thì cũng loại.

Em muốn hỏi về con đường trở thành UX designer của anh. Hiện tại em muốn trở thành 1 UX designer nhưng chưa biết phải bắt đầu từ đâu.

Anh học UX design bằng 2 phương pháp:

- Học từ thực tế: em có thể xem qua con đường công việc của anh, trong đó trải nghiệm UX sâu sắc nhất là khi làm ở thegioididong.com (5 năm). Các bài học truyền cảm hứng nhất về UX lại đến từ những người “ngoại đạo”, họ cho mình thấy UX bắt nguồn từ cuộc sống và người làm UX nên trải nghiệm thực tế nhiều hơn là chỉ đọc và nghiên cứu. Quan điểm thiết kế UX của anh hiện tại là “tối giản” và “lúa hoá”.

- Tự học: anh đọc tài liệu, các bài viết về UI/UX mỗi ngày (nguồn chính là medium.com, quora.com), tham gia trao đổi ở một số nhóm về UI/UX/Product Management trên Slack (group Việt có Marquee, nước ngoài thì có https://www.productmanagerhq.com), kết nối và follow một số UI/UX designer + PM nổi tiếng trên thế giới ở Facebook, medium.com.

Anh có thể giới thiệu một số UX designs truyền cảm hứng được không?

Đây là một số UX design story mà anh ấn tượng thời gian gần đây – một case study chi tiết về quá trình thiết kế UX/UI của một ứng dụng giả định Google Hobbies.
- Thiết kế lại trải nghiệm Uber theo hướng “lúa” và dễ sử dụng cho người già.
- Thiết kế trải nghiệm nghe nhạc trên Spotify, anh rất ngạc nhiên khi biết thuật toán của Spotify thông minh thế nào và cách họ gợi ý nhạc đúng gu mỗi người.
- Phân tích về flow User onboard của các web/app nổi tiếng. Anh học được nhiều về UX và cách làm UX audit.

Khó khăn lớn nhất trong 10 năm giữ vị trí PM của anh là gì? Cách anh vượt qua khó khăn đó? Tố chất để trở thành 1 PM giỏi là gì?

Có 2 thách thức lớn nhất với anh sau 10 năm làm PM:

- Năng lực quản trị và triển khai dự án: Làm sao để sản phẩm ra mắt đúng tiến độ, đúng thiết kế. Rất nhiều yếu tố chi phối kết quả của dự án và người PM giỏi phải có sức mạnh và sự quyết liệt, cầu toàn để đưa mọi thứ về đích. Một số vấn đề thường gặp:

• Dev code xấu không giống thiết kế
• Dev không tìm được giải pháp kỹ thuật hoặc giải pháp chỉ đạt 50% kỳ vọng
• Không tìm được người viết content long lanh như thiết kế
• Không tìm được người hiện thực hóa quy trình giao hàng 30 phút...

- 10 năm chuyên sâu một lĩnh vực, em sẽ có nhiều kinh nghiệm và các kinh nghiệm đó dần chuyển hoá thành quan điểm, triết lý của em, hệ quả là em sẽ khó tiếp thu các luồng suy nghĩ trái chiều hay các góc nhìn mới. Một người PM/UX designer nên giữ một thái độ cởi mở với mọi luận điểm.

Dự án UI/UX mà anh tâm đắc nhất và những gì anh học được từ dự án đó? Nhóm em đang ấp ủ 1 dự án game chạy trên nền tảng di động, anh có kinh nghiệm UI/UX đối với dự án như vậy không? Rất mong được nghe anh chia sẻ.

Mỗi năm thegioididong.com và Điện Máy Xanh sẽ có một lần thay đổi UI/UX lớn để bán hàng và phục vụ người dùng tốt hơn, và sau mỗi dự án (khoảng 3-4 tháng) thì nhóm anh đều rút ra những bài học mới. Một số điều anh cho là quan trọng khi quản trị một dự án:
- Chọn một mô hình quản lý dự án hiệu quả: ở thegioididong.com bọn anh dùng Scrum
- Giao tiếp trong nhóm minh bạch, rõ ràng và liên tục là yếu tố mấu chốt quyết định thành công cho dự án
- Huy động nguồn lực từ nhiều bộ phận vào quá trình làm UX: content, logistics, call center. Đặt khách hàng làm trọng tâm, em sẽ thấy cần tác động đến các bộ phận để sản phẩm có một UX flow tốt.

Bachkhoa-Aptech - Tự hào 19 năm Kiến tạo IT chất lượng cao

Nhận lì xì Tết - Đổi quà đầu xuân tại: [Tiêu điểm tháng 3] NHẬN LÌ XÌ TẾT - ĐỔI QUÀ ĐẦU XUÂN (bachkhoa-aptech.edu.vn)

#BachkhoaAptech #Làmtrướchọcsau #19nămKiếntạoIT